Saturday, 9 September 2023

शाळेतल्या आठवणी

जुन्या आठवणीना, पुना एकदा उजाळा मिळाला.
३० वर्षानंतर जेव्हा,पुन्हा एकदा भेट दिली शाळेला.

औचित्य साधले गेले होते, शिक्षक दिनाचे.
वर्गात बसता शाळेच्या,आठवणीत साऱ्यांचे डोळे पाणविले.

आले मन भरून जेव्हा, काहींनी से शब्दात मांडले.
शब्द फुटेना ज्यांच्या तोंडून, त्यांच्या डोळ्यात जाणिले.

तेच मित्र, त्याच मैत्रिणी पुन्हा एकदा नुसता कल्ला माजला होता.
नव्हते जे हजर ह्या कार्यक्रमात,त्यांच्या मात्र उणिवा जाणवत होत्या.

होती जरी इमारत नवी, वर्ग हि जरी नवीन होते.
तरीही चाळ सदृश्य शाळेतच, सतत आमचे लक्ष जात होते.

आपला
योगेश आ. आंबावले

Monday, 4 September 2023

कायमची आठवण

नाही विसरू शकत
इयत्ता सातवी ला असतानाची घटना आम्हाला इंग्लिश विषयाच्या पुस्तकात rupas great escape नावाचा धडा होता .
तर त्या धडा मध्ये शेवटला एक प्रश्न होता त्या प्रश्नाचे उत्तर काही केल्या माझ्याने पाठ होत नव्हते.
तीन चार दिवस झाले तरी उत्तर पाठ होत नव्हते शेवटी काय आमच्या निकम सरांनी जे इंग्लिश शिकवायला होते माझ्या पोटावर जो काही चिमटा घेतला ( बाप रे बाप ) अजुन विसरलो नाही, आत्ता हि आठवलं तरी कळ मारते.
पण एक मात्र नक्की त्या चिमट्यामुळे जो प्रश्न आणि त्याचे उत्तर मला तीन चार दिवस प्रयत्न करूनही पाठ होत नव्हते ते आज ३० वर्षा नंतर हि पाठ आहे.
हि घटना 89-90 ची आहे .
प्रश्न : what was rupa found of ?
उत्तर : rupa was fond of reading adventure stories and telling then to her friends.

माझी शाळा

मला आज ही आठवतो तो शाळेचा पहिला दिवस,
१ली इयत्तेपासून १० वि इयत्तेपर्यंत मला नेहमी सकाळचीच शाळा असायची,
घरापासून साधारण १५/२० मिनिटाच्याआत मी शाळेत पोहोचायचो,तसा शाळेत मी एकटा कधी गेलोच नाही,नेहमी दादा (वडील) सोडायला यायचे,
त्या वेळेस इतक्या प्रमाणत गाड्या नव्हत्या जितक्यायाआज आहेत,मस्त रस्त्यांनी चालत मजा करत जायचो.
आमची शाळा म्हणजे एक चाळ होती,एक ऑफिस आणि तीन वर्ग,शाळेची चावी शाळेला लागून असलेल्या चाळीत एका काकांकडे राहायची.
मला सर्वात अगोदर शाळेत पोहोचायचे सवय होती त्यामुळे शाळेत पोहोचल्यावर त्या काकांकडून चावी घेऊन वर्ग मीच उघडायचो.
शाळेच्या पहिल्या दिवशी तर खूप वेगळाच आनंद यायचा नवीन मित्र क्वचितच असायचे, सर्व जुने मित्रच पास होऊन नवीन वर्गात यायचे,
वर्ग उघडल्यावर सर्व फळ्यावर स्वागत किंवा सुविचार लिहायची जबाबदारी माझी असायची,वर्ग उघडून झाल्यावर ऑफिस साफ करायचा बहाणा करून मी ऑफिस मध्ये सकाळ पेपर यायचा तो वाचायचो आणि शब्द कोडे सोडावयचो कारण गुरुजी येण्यास २० मिनिटे तरी लागायची.
खूप लिहायला आहे पण पाहिजे तितके आठवत नाही.
राहून फक्त एकच गोष्ट सांगता येते,
माझी शाळा मला खूप आवडायची आज ही आवडते
आज ही १५ ऑगस्ट मी न चुकता माझ्या शाळेत जातो.
शाळा सोडून आज ३० वर्षे झाली पण त्या वेळेस चे काही वर्गमित्र आज ही सोबत आहेत
अधून-मधून आम्ही भेटतो सुध्दा,
खूप आनंद होतो.

माझ्या वर्गातली

माझ्या वर्गातली ती मला आजही खूप आठवते आहे,
इतक्या वर्षानंतरही स्वप्नात येऊन सतावते आहे.
रागीट स्वभावाची ती कुणावरही लगेच भडकायची,
पण माझ्याशी मात्र नेहमी नरम स्वभावाने वागायची.
मधल्या सुट्टीत चणे शेंगदाणे खायची,
आणि न चुकता मलाही आणून द्यायची.
समजत नव्हते तेव्हा ती अशी का वागायची,
पण मला मात्र ती खूप आवडायची.
मारली जरी कधी सुट्टी,गुरुजी नंतर ओरडत असे,
ही मात्र सुट्टी का केली म्हणून माझा जीव घेत असे.
माझ्या बाजूच्या बेंचवर पुढील रांगेत बसायची,
मी पाहायचो तिच्याकडे ती अधून मधून माझ्याकडे बघायची.
विज्ञान विषयात आकृती काढून घेण्यासाठी मला सांगायची,
वार्षिक स्नेहसंमेलनात माझा डान्स पार्टनर होशील म्हणून विचारायची.
सहल निघाली की तू पण चल अशी विनवणी करायची,
तेव्हा काहीच समजत नव्हते ती अशी का वागायची.
माझ्या वर्गातील ती आता कुठे आहे माहीत नाही,
पण तिने जर हे वाचलं तर तिला माझी आठवण आल्याशिवाय राहणार नाही.

इंटरनेटच्या जगात.

इंटरनेटच्या जगात आजच्या काळात कॉम्पुटर,लॅपटॉप किंवा स्मार्टफोन कुणाजवळ नाही असे व्यक्ती शोधूनही सापडणार नाही.
इंटरनेट मुळेच जग आपल्या खूपच जवळ आले आहे,इंटरनेटमुळेच आपण कुठलीही माहिती पाहिजे तितक्या प्रमाणात जमा करू शकतो.
ह्या इंटरनेट मुळेच जगभर पसरलेले आपले नातेवाईक,मित्रमंडळी आपल्या खूपच जवळ आले आहेत,
पूर्वी पत्राने ने जे काम व्हायचे ते काम आता फॅक्स आणि इ मेल मुळे होत आहे.
इंटरनेट चा शिक्षणासाठी खूपच चांगला वापर करता येतो,पण हल्लीच्या मुलांमध्ये इंटरनेट म्हणजे फक्त गेम्स,सिनेमे,संगीत ह्यांचे देवाण घेवाण करण्यासाठीच फक्त वापर करतात.
खरे पाहता आजच्या ह्या इंटरनेटच्या जगात इंटरनेटचा योग्य तो वापर करून विकास साधने अत्यंत गरजेचे आहे,इंटरनेट म्हणजे माहितीचे मायाजाल आहे,जिथे तुम्हाला पाहिजे त्या गोष्टीची इत्यंभूत माहिती मिळते.
इंटरनेट चा सोशल साईट वर सर्वाधिक वापर घातक ही ठरतो,
तुम्हाला जर तुमच्या पोस्ट ला like ,comments पाहिजे तसे न मिळाल्यास तुमची चिडचिड वाढते आणि ती चिडचिड पुढे गंभीर आजारात बदलते,म्हणूनच इंटरनेट चा योग्य तो आणि योग्य प्रमाणात वापर झाला पाहिजे,
इंटरनेटची सुद्धा दोन बाजू आहे आपण कुठली बाजू कशी वापरावी हे आपल्या हातात आहे,
इंटरनेट हे आपल्या जगात आणावे,
आपण इंटरनेटच्या जगात न जावे.

Thursday, 19 January 2023

स्त्री

तु आहेस म्हणुन मी आहे..खरे आहे,
आई साठी म्हणा किंवा बायको साठी म्हणा शेवटी काय पुरुषाला एक कर्तव्य दक्ष व्यक्ती अशी ओळख करून देण्याची महत्त्वाची भूमिका ह्याच महिलांमध्ये असते.
मुले जन्माला येण्यापूर्वीपासून ते मुले मोठे होऊन त्यांच्या लग्नानंतर नातवंड येईपर्यंत जितकी काळजी आई घेते,तितकी काळजी फक्त आई आणि आईच घेऊ शकते.
बायको,संसार ह्या शब्दाला एक वेगळीच ओळख निर्माण करून देणारी स्त्री,हीचा असल्याने सर्वकाही व्यवस्थित चालत असते,हीच आहे जी एका पुरुषाला एक योग्य कर्ताधर्ता पुरुष असल्याची ओळख निर्माण करून देण्यात यशस्वी होते.प्रत्येक यशस्वी पुरुषामागे त्याची बायको खंबीर पणे उभी राहते म्हणूनच तो पुरुष यशस्वी होतो.
हिच्या हातात संसाराचे स्टिअरिंग असल्यामुळेच संसाराची गाडी योग्य त्या दिशेला योग्य त्या गतीने प्रवास करीत असते.
बहीण,ह्या स्त्री पात्राची ही एक खास झलक आहे,ही आपल्यापेक्षा लहान असल्यास आपण घरातील एक मोठी व्यक्ती आहोत आपल्यावर ही आई बाबां प्रमाणे कुणाला तरी सांभाळायची जबाबदारी आहे ह्याची जाणीव होते.
आणि जर हीच बहीण मोठी असेल तर आपण किती लाडके आहोत कुणासाठी आणि आपल्यासाठी नेहमी सावरायला आपल्या मागे कुणी आहे ह्याची जाण होऊन आपलं आयुष्य हे असंच बालपणात रमून रहावं असं वाटतं.
मुलगी,आयुष्यातील सर्वात सुंदर अनुभव,तसे पाहता प्रत्येक महिलांमध्ये आपण देवीला पुजतो प्रत्येक स्त्री ही देवीचे रूप आहे असे मानतो.पण प्रत्यक्षात देवीचा अवतार हा जेव्हा आपल्या घरी मुलीचा जन्म होतो तेव्हा अनुभवायला मिळतो.उगाचंच नाही आपण आमच्या घरी "लक्ष्मी" जन्माला आली असे म्हणतो.
मुलीचा आपण एखाद्या फुलाप्रमाणे सांभाळ करतो,जो पर्यंत ती मोठी होत नाही तोपर्यंत तरी मनात हा विचार ही येत नाही की इतके वर्ष आपण जिचा सांभाळ करणार ती पुढे जाऊन आपल्याला सोडून इतरत्र राहणार.
स्त्री हे रूपच खुप अचाट शक्तीचे प्रतीक आहे,अनोळखी व्यक्तीशी लग्न करून आपले आई वडील आपले घरदार सोडून इतर ठिकाणी जाऊन एक नवे विश्व उभे करते.
स्त्री ह्या रुपात कित्येक वेगवेगळे पहलू येतात त्या प्रत्येक पात्रात ती स्वतःला बरोबर सावरून घेते. पहिले मुलगी असते मग ती सुनेच्या रुपात जाते,बायको असते अगोदर नंतर एका आईच्या रुपात वावरते.आई असते जी तीच नंतर सासू,आजी अशा नानाविध रुपात प्रवास करत असते.